by Kỹ thuật che phủ đất là một phương thức mang lại hiệu quả cao gần như ngay lập tức. Rất nhiều hộ gia đình dù không vận hành dự án Nông Lâm kết hợp vẫn bắt đầu che phủ cho vườn của họ sau khi nhìn thấy kết quả đạt được từ các dự án khác. Tuy nhiên, trong giai đoạn đầu của quá trình ứng dụng Nông Lâm kết hợp, do gặp khó khăn trong việc thu thập đủ vật liệu hữu cơ che phủ, thiếu ví dụ thực tế và vốn kiến thức hiểu biết về các phương pháp che phủ mặt đất còn sơ xài nên thành quả đầu tiên mà người thực hành đạt được thường chỉ là che phủ cho các luống hoa và lối đi giữa các luống.
Trong hình minh họa, các luống rau được che phủ hiệu quả và giữa các luống chỉ che phủ nhẹ
Tập quán nông lâm kết hợp là một quá trình học hỏi diễn ra liên tục cùng với thiên nhiên. Sự khôn ngoan của các loài vật trong môi trường tự nhiên được thể hiện dưới vô vàn dạng hình khác nhau, và các dạng hình thích nghi đó là chìa khóa cho sự sinh tồn của chúng. Các loài động vật biết làm tổ để bảo vệ các con non của chúng, và điều đó dạy ta rằng việc định hình và tạo dáng cho các vật liệu hữu cơ khi ta rải chúng vào luống trồng rất quan trọng. Ý tưởng chính là làm sao cho các vật liệu hữu cơ che phủ ở các cạnh mép của luống trồng luôn cao hơn so với phần trung tâm, như vậy sẽ tạo môi trường sinh trưởng tốt cho các cây non. Nếu ta có các luống trồng nằm kế sát nhau tạo hình
như những tổ chim, ta cần phải đặt các lớp che phủ vào khoảng trống giữa các luống sao cho chúng cao hơn so với chính các luống trồng đó. Hình dáng như những cái tổ này giúp dẫn nước mưa và các chất dinh dưỡng hòa tan trong đó đi vào trong luống trồng, bảo vệ các cây non và ngăn các luồng gió khô nóng làm hại đất trồng.
Các hình trên mô tả luống trồng được che phủ thành hình tổ chim, các mép cạnh được che phủ cao hơn phần trung tâm. Ở hình dưới có các cây khoai mì (sắn), khoai lang và cây đổ mai (đậu anh đào)
Một trong những nguyên nhân chính của việc làm luống trồng cao hơn so với mặt đất là để tích trữ thật nhiều đất mặt màu mỡ và có lớp đất đầu tiên dày ít nhất 40cm thật mềm và thoáng khí.
Điều này cũng có thể đạt được bằng cách tăng lượng phân bón và chuẩn bị đất trồng. Ở những vùng nóng ẩm cần chú trọng đến việc tạo luống trồng cao nhằm thoát nước và hơi ẩm dư thừa. Tuy nhiên,
nếu luống trồng quá cao sẽ đòi hỏi rất nhiều vật liệu hữu cơ che phủ để tạo được hình dạng tổ chim được đề cập ở phần trên. Bên cạnh đó, ta cũng cần lưu ý đến hệ thống tưới tiêu vì chúng thường khá đắt tiền, có hạn và việc sử dụng quá nhiều có thể dẫn đến dịch bệnh.
Trong các hình trên, nhiều loại vật liệu che phủ hữu cơ khác nhau được đặt trong các lối đi nhằm tìm ra một phương thức tốt nhất làm cho các lối đi cao hơn chính các luống trồng
Khi chúng ta che phủ vật liệu hữu cơ chung quanh các cây thân gỗ con, hình dạng tổ chim được tạo bằng cách đặt các vật liệu che phủ hữu cơ xung quanh gốc cây. Tuy nhiên cần chú ý không nên che phủ ngay sát gốc cây, để vật liệu che phủ quá cao và dựa vào thân cây vì sẽ tạo môi trường gây bệnh, cũng như khiến cho nước mưa cùng các chất dinh dưỡng bị trôi ra ngoài tầm với của rễ cây con.
Chiều cao của các lớp che phủ cũng cần được tính toán để ngăn chặn cỏ dại. Thông thường sẽ khó để có thể đạt được tỉ lệ che phủ đúng ngay từ khi bắt đầu, và việc dọn dẹp cỏ dại có thể hiểu được là do sự thiếu hụt lớp che phủ.
Phương pháp đơn giản để che phủ tạo hình tổ chim là đặt các lớp che phủ lên luống trước, sau đó mới đào các hố trồng cây, khi đó các cây non sẽ được bảo vệ trong chiếc tổ của chúng khỏi những cơn gió. Kết quả là các cây con dù được đặt chính giữa một lượng lớn vật liệu che phủ, với mặt đất được bảo vệ hoàn toàn, vẫn có thể phát triển tốt và vươn lên khỏi lớp che phủ đó. Cũng cần nhớ rằng, sau khi cây con đã phát triển hơn một chút, ta sẽ cần điều chỉnh lại lớp che phủ và tăng thêm vật liệu hữu cơ.
“Bạn che phủ càng nhiều, thì sẽ càng tốt hơn cho mảnh vườn cũng như cho các sinh vật trong đất. Khi bạn muốn bắt đầu trồng cây, chỉ cần mở một cái hố, đặt giống xuống, đừng để hạt giống bị che phủ quá dày, và rồi điều chỉnh lại lớp che phủ để chắc chắn rằng cây non/hạt giống được bảo vệ thật tốt. Nếu bạn thấy xung quanh cây rau cải có một ít đất mặt bị lộ, hãy che phủ lại và cây cải chắc chắn sẽ cảm ơn bạn rất nhiều” (Paraquay, seated and multiplier agent).
Hình ảnh người nông dân mở một hố để trồng các cây rau non trên một luống trồng đã được che phũ kĩ. Và bên dưới là các rào chắn bảo vệ hình tổ chim, với khoảng trống giữa các luống trồng được che phủ bằng vật liệu hữu cơ sao cho cao hơn các luống trồng, tạo điều kiện cho nước và dưỡng chất đến với cây con, cũng như bảo vệ chúng khỏi các cơn gió khô nóng.
Người dân đã phát triển một phương pháp tài tình để trồng trọt trong các luống trồng đã được che phủ. Ví dụ như khi trồng cà rốt, các thanh tre sẽ được đặt dọc theo đường thẳng mà cây cà rốt sẽ được trồng, sau đó phủ thêm vật liệu hữu cơ rồi dỡ bỏ các thanh tre ra ngoài. Bằng cách này, sẽ chỉ có một rãnh nhỏ bị bới ra để trồng cà rốt.
Chúng tôi hiểu rằng việc ứng dụng nông lâm kết hợp không phải và cũng sẽ không bao giờ là một kĩ thuật hoàn chỉnh, chỉ đơn giản là mang vào thực hành. Đó là quá trình mà chúng ta luôn luôn có thể tìm ra cách để làm tốt hơn. Tuy nhiên tại thời điểm này, nhân loại có đủ kiến thức cơ bản và các hộ nông dân có đủ quyền tự chủ để vận dụng sự sáng tạo, cũng như công sức của họ nhằm ứng dụng nông lâm kết hợp một cách đại trà. Và một trong những điều thiết yếu căn bản là phát triển các phương pháp che phủ cho đất song song với gieo trồng mùa vụ.
0 Comments: